Konflikt grecko-macedoński 

W 1991 roku Macedonia odłączyła się od Jugosławii i proklamowała niepodległość. Utworzenie nowego państwa i nazwanie go Macedonią nie spodobało się jej sąsiadowi – Grecji. Według Greków, Macedonia jest tylko jedna i leży w północnej części ich kraju. W starożytności obszar ten był historycznym centrum antycznej Macedonii, która z kolei była greckim państwem. Starożytni Macedończycy byli Grekami, wywodzącymi się z plemienia Dorów. Posługiwali się greką i wraz z Grekami współtworzyli kulturę hellenistyczną. Macedonię rozsławił Aleksander Wielki (Macedoński), który uczynił z niej prawdziwą potęgę.

O co chodzi w sporze grecko-macedońskim?

Grecy oskarżają Macedonię o fałszowanie historii i przywłaszczanie dziedzictwa kulturowego. Uważają, że Macedończycy chcą się wypromować na arenie międzynarodowej ich kosztem. Oprócz nazwy państwa, zapożyczyli również inne greckie symbole – flagę i godło. W latach 1992-1995 na macedońskiej fladze widniała gwiazda (słońce) z Werginy, która jest także godłem Macedonii Greckiej. Grecja domagała się zmiany tego symbolu. Chcąc pokazać swą determinację, nałożyła na Macedonię embargo.

USA, UE oraz ONZ, obawiając się rozszerzenia konfliktu, zmusiły obie strony do podpisania porozumienia. Macedonia zmodyfikowała flagę oraz naniosła poprawki do swojej konstytucji, jednak o zmianie nazwy kraju nie chciała słyszeć. Grecja odniosła zatem tylko połowiczny sukces.

Od tego momentu minęło już ponad 20 lat, a mimo to oba państwa cały czas uprzykrzają sobie życie. Grecy straszą sąsiada oddalaniem się od UE, natomiast Macedończycy denerwują Greków stawiając nowe pomniki Aleksandra Macedońskiego lub nazywając jego imieniem różne obiekty, np.: międzynarodowy port lotniczy w Skopje, czy stadion narodowy.

Zachowanie Grecji było jak najbardziej zrozumiałe na początku konfliktu, kiedy bała się ruchów separatystycznych w Macedonii Greckiej – zagroziłyby one integralności terytorialnej całego kraju. Grecja podejrzewała również, że Macedonia będzie rościć pretensje do niektórych greckich prowincji. Nic takiego jednak nie nastąpiło, dlatego Grecy powinni dążyć do jak najszybszego zakończenia tego sporu, gdyż ich dotychczasowe zachowanie wpływa negatywnie na wizerunek kraju.

Co ciekawe, Grecja toleruje istnienie Macedonii, ale nie akceptuje jej nazwy. Swojego północnego sąsiada nazywa po prostu Skopje (stolica Macedonii) lub FYROM (Była Jugosłowiańska Republika Macedonii). Grecy podważają również istnienie narodu macedońskiego, do tego stopnia, że nie uznają macedońskiej mniejszości narodowej, a Macedończyków, mieszkających w Grecji, uważają za Greków mówiących po słowiańsku. Sytuacja ta wywołuje ogromne oburzenie w Macedonii.

Na koniec warto zastanowić się, czy Macedonia ma prawo do spuścizny po antycznym królestwie? Ciężko jednoznacznie to rozstrzygnąć, aczkolwiek 40% starożytnej Macedonii znajduje się w obrębie współczesnej Macedonii, więc teoretycznie ma ku temu jakieś podstawy. Z drugiej zaś strony, Macedończycy to Słowianie, którzy z kulturą grecką nie mają nic wspólnego.

KONIEC